Wspólny wniosek operatorów systemów przesyłowych Polski i państw bałtyckich o dofinansowanie budowy infrastruktury energetycznej ze środków CEF.
Operatorzy systemów przesyłowych państw bałtyckich i Polski złożyli we wtorek 26 maja 2020 r. wspólny wniosek o dofinansowanie ze środków mechanizmu Łącząc Europę (Connecting Europe Facility, CEF). Spółki Polskie Sieci Elektroenergetyczne, Litgrid (Litwa), AST (Łotwa) i Elering (Estonia) wnioskują o wsparcie realizacji tzw. drugiego etapu synchronizacji. Obejmuje on m.in. budowę Harmony Link, podmorskiego połączenia między Polską a Litwą. Środki mają zostać przeznaczone także na kompensatory synchroniczne, rozbudowę infrastruktury przesyłowej oraz systemy informatyczne, które pozwolą na połączenie państw bałtyckich z systemem Europy Kontynentalnej.
Cztery państwa aplikowały o dofinansowanie projektów o łącznej wartości 1,2 mld euro, z czego w przypadku Litwy będzie to 462 mln euro, Łotwy 100 mln euro, Estonii 111 ml euro, a Polski 521 mln euro. Środki z Unii Europejskiej są jednym z niezbędnych elementów projektu synchronizacji państw bałtyckich.
CEF to unijny instrument służący realizacji inwestycji o europejskim znaczeniu. W 2018 roku Litwa Łotwa i Estonia w ramach złożonego wspólnie wniosku otrzymały z CEF 323 mln euro na rozbudowę sieci przesyłowych. W 2019 roku PSE i Litgrid otrzymały z tego instrumentu 10 mln euro dofinansowania dla działań realizowanych w ramach fazy przygotowawczej projektu Harmony Link. Dalsze wsparcie z mechanizmu CEF dla programu synchronizacji będzie stanowiło historyczne wsparcie dla rynków energii elektrycznej państw bałtyckich.
Oprócz budowy nowej infrastruktury między państwami, realizacja drugiej fazy synchronizacji przyczyni się do wzmocnienia integrację rynków energii elektrycznej w regionie i stworzenia nowych możliwości dla ich uczestników. Synchronizacja jest także istotna z punktu widzenia rozwoju wspólnego europejskiego rynku energii elektrycznej oraz zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego w regionie.
Synchronizacja systemów elektroenergetycznych państwa bałtyckich z systemem Europy Kontynentalnej jest planowana w 2025 roku.